Το JWST εντόπισε για πρώτη φορά διοξείδιο του άνθρακα σε εξωπλανήτη

Το JWST της NASA εντόπισε για πρώτη φορά καθαρές ενδείξεις ύπαρξης διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ενός πλανήτη πέρα από το Ηλιακό μας Σύστημα. Η παρατήρηση έγινε σε έναν αέριο γίγαντα που περιφέρεται γύρω από ένα αστέρι συγκρίσιμο με το μέγεθος του Ήλιου σε απόσταση 700 εκατομμυρίων έτη φωτός και παρέχει πολύ σημαντικές πληροφορίες για την σύσταση και τον σχηματισμό του πλανήτη. Η ανακάλυψη έγινε αποδεκτή από το επιστημονικό περιοδικό Nature και αποδεικνύει ότι στο μέλλον το James Webb Space Telescope θα έχει την δυνατότητα να εντοπίσει και να μετρήσει ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα σε πιο αραιές ατμόσφαιρες μικρότερων βραχωδών πλανητών.

Ο WASP-39b είναι ένα αέριος γίγαντας με μάζα σχεδόν στο 1/4 αυτής του Δία και με διάμετρο 1.3 φορές μεγαλύτερη. Η ακραία λεπτότητα του οφείλεται στην πολύ υψηλή θερμοκρασία που επικρατεί, της τάξεως των 900°C. Σε αντίθεση με τους πιο ψυχρούς και συμπαγείς αέριους γίγαντες του Ηλιακού Συστήματος, ο WASP-39b βρίσκεται σε πολύ κοντινή τροχιά γύρω από το αστέρι του, μόλις στο 1/8 της απόστασης του Ερμή από τον Ήλιο, ολοκληρώνοντας μια πλήρη περιφορά μέσα σε 4 γήινες ημέρες. Η ανακάλυψη του εξωπλανήτη έγινε το 2011 και σε προηγούμενες παρατηρήσεις με τα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Spitzer είχε αποκαλυφθεί η ύπαρξη νερού σε αέρια μορφή, νάτριο και κάλιο. Χάριν, όμως, στις απαράμιλλες δυνατότητες του JWST στο φάσμα του υπερύθρου, τώρα επιβεβαιώνεται και η ύπαρξη διοξειδίου του άνθρακα.

Η παρατήρηση έγινε με το όργανο NIRSpec (Near-Infrare Spectrograph) και στη φασματοσκοπία φάνηκαν ξεκάθαρες κορυφές στα 4.1-4.6μm που αποδίδονται στο αποτύπωμα του διοξειδίου του άνθρακα. Μέχρι σήμερα κανένα άλλο διαστημικό τηλεσκόπιο δεν μπορούσε να διακρίνει αυτές τις ελάχιστες μεταβολές στην φωτεινότητα σε ένα εύρος από 3-5.5μm, όπου μετρώνται τα μήκη κύματος του νερού και του μεθανίου. Αυτό δεν σημαίνει, πάντως, ότι ο WASP-39b μπορεί να φιλοξενήσει κάποια μορφή ζωής.

Η σπουδαίοτητα αυτής της ανακάλυψης αφορά την επιβεβαίωση ότι το JWST μπορεί να κοιτάξει σε πιο κοντινούς πλανήτες για αυτά τα στοιχεία. Ειδικά στην περίπτωση του διοξειδίου του άνθρακα, είναι ένας πολύ σημαντικός δείκτης για να καταλάβουν οι ερευνητές την ιστορία του σχηματισμού και της εξέλιξης των πλανητών.